درمان سرماخوردگی طبق طب اسلامی

در روایات آمده سرما خوردگی را درمان نکنید زیرا ایمنی از بیماری‌های سخت‌تر است، در روایات از سرماخوردگی به سربازان خدا تعبیر شده که از انسان در مقابل بیماری‌های سخت تر دفاع می‌کنند و منشأ آن را سرکوب می‌کنند. شاید بتوان گفت که عامل بسیاری از بیماری‌های صعب‌العلاج، درمان سرماخوردگی است.

در روایتی شخصی از امام صادق (ع) درمان سرماخوردگی را می‌خواهد و امام با اینکه دارو را معرفی می‌کند توصیه می‌کند که سرماخوردگی را درمان نکند «وان امکنک إلا تعالجه بشئ فافعل فإن فیه منافع کثیره» یعنی «اگر برایت ممکن است آن را درمان نکن زیرا منافع آن زیاد است.»

درمان اول داروی امام کاظم (ع) است، در طب اسلامی یک داروی ترکیبی به نام داروی امام کاظم (ع) وجود دارد که هم درمان و هم پیشگیری از سرماخوردگی است و اگر هر ده روز یک‌بار از آن استفاده شود انسان به بیماری سرماخوردگی دچار نخواهد شد و اگر بخواهیم برای درمان استفاده کنیم بهتر است در ابتدای بیماری از آن استفاده شود همچنین برای کودکان هم قابل‌استفاده است، این دارو تشکیل شده از مسطکی و هلیله سیاه و شکر است، البته در تابستان باید به‌جای مسطکی از رازیانه استفاده کرد. شکر باید از نی‌شکر باشد و ترجیحاً شکر سرخ باشد. نباید خیلی نرم آسیاب کرد زیرا اثر آن کم می‌شود، نصف قاشق چای‌خوری از آن را در گلو می‌پاشند و یک تا دو ساعت چیزی نمی‌خورند تا در گلو بماند، این دارو پیشگیری از کل بیماری‌هاست و در روایت آمده که در ماه سه بار استفاده شود یعنی هر ده روز یک‌بار. در روایت آمده: «موسى بن جعفر علیهما السلام وقد اشتکى فجاءه المترفعون بالادویة یعنى الاطباء فجعلوا یصفون له العجایب فقال: این یذهب بکم اقتصروا على سید هذه الادویة الاهلیلج والرازیانج والسکر فی استقبال الصیف ثلاثة اشهر فی کل شهر ثلاث مرات وفی استقبال الشتاء ثلاثة اشهر کل شهر ثلاث أیام ثلاث مرات ویجعل موضع الرازیانج مصطکى فلا یمرض إلا مرض الموت.» یعنی «امام کاظم (ع) مبتلا به بیماری شدند و طبیبان داروهای مختلفی برای ایشان تجویز کردند، امام فرمودند به کجا می‌روید، از این دارو که سید داروهاست استفاده کنید، هلیله و رازیانه و شکر در ابتدای تابستان سه ماه و در هرماه سه مرتبه و در ابتدای زمستان سه ماه و در هرماه سه مرتبه به‌جای رازیانه، مسطکی جایگزین کنید، پس تا زمان مرگ مریض نخواهید شد.»

اگر می‌بینید که در طب سنتی و دیگر مکاتب طبی تنوع و گستره‌ی داروها و درمان‌ها بسیار زیاد و متنوع است این نشانه برتری نیست بلکه به سفارش امام کاظم (ع) نباید به سراغ داروهای متفاوت و زیاد رفت و طب اسلامی بهترین است. شاید سؤال شود که وقتی سرماخوردگی پیشگیری از بیماری‌های سخت است آیا جایز است با داروی امام کاظم (ع) از سرماخوردگی پیشگری کرد؟ در پاسخ باید گفت که داروی امام کاظم (ع) خود پیشگری از کل بیماری‌ها و بیماری‌های سخت هم هست و مشکلی ندارد.

درمان دوم سعوط است، در روایت آمده: «شکوت إلیه الزکام صنع من صنع الله جند من جنود الله بعثه الله الى علة فی بدنک لیقلعها فإذا قلعها فعلیک بوزن دانق شونیز ونصف دانق کندس یدق وینفخ فی الانف فانه یذهب بالزکام وان امکنک إلا تعالجه بشئ فافعل فإن فیه منافع کثیره.» یعنی «به امام صادق (ع) از سرماخوردگی شکایت کردم، امام فرمودند این کار خداست، سربازی از سربازان خداست، خداوند این سرباز را فرستاده برای ریشه‌کن کردن یک بیماری در بدنت، زمانی که این بیماری را ریشه‌کن کند بر تو باد به‌اندازه یک دانیق (هشت دانه گندم یا جو) سیاه‌دانه و نصف دانیق (چهار دانه گندم یا جو) کندش، آسیاب شود و در بینی ریخته شود (به شکل انفیه) زیرا این انفیه سرماخوردگی را برطرف می‌کند و اگر می‌توانی درمان نکنی، درمان نکن زیرا در سرماخوردگی منافع زیادی وجود دارد.» کندش ریشه گیاهی است که ظاهر آن سیاه و درون آن زرد است. این مقدار از دارو که در روایت معرفی‌شده برای مصرف یک نفر است و باید کامل مصرف شود و می‌توان در دو یا سه نوبت استفاده کرد و نباید به مقدار بیشتر دارو درست کرد زیرا سیاه‌دانه اگر آسیاب شود و بماند سمی می‌شود بنابراین تنها باید به مقدار مصرف آسیاب کرد.

درمان سوم روغن بنفشه است، امام صادق (ع) می‌فرمایند: «تأخذ دهن بنفسج فی قطنة فاحتمله فی سفلتک عند منامک ، فإنه نافع للزکام إن شاء الله.» یعنی «روغن بنفشه را در پنبه قرار بده و در مقعد قرار بده در موقع خواب، بخواست خدا برای سرماخوردگی مفید است.» درباره روغن بنفشه باید دقت کرد که هم باید روغن کنجد یا زیتون که به‌عنوان روغن پایه استفاده می‌شود اصل و مرغوب باشد و هم گل بنفشه، بهترین گل بنفشه، گل بنفشه خراسانی است، در روایت آمده: «ما یأتینا من ناحیتکم شئ أحب إلینا من البنفسج.» یعنی «چیزی محبوب‌تر از بنفشه از ناحیه شما (خراسان) به ما نرسیده‌ است.» چون بنفشه کمیاب است پنیرک را به‌جای آن می‌فروشند که شبیه بنفشه است ولی خواص آن را ندارد. البته بنفشه مازندران چون نور آفتاب کمتر به آن می‌رسد رنگش سفید است و خواص کمتری هم دارد. توجه شود که روغن بنفشه در فرآیند تولید نباید در معرض گرما یا نور مستقیم خورشید قرار بگیرد.

در روایات فراوان به روغن بنفشه سفارش شده، پیامبر (ص) می‌فرمایند: «علیکم بدهن البنفسج ، فإن له فضلاً على الأدهان کفضلی على سائر الخلق» یعنی «بر شما باد روغن بنفشه، زیرا برتری روغن بنفشه بر دیگر روغن‌ها مانند برتری من بر دیگر مردمان است.» همچنین آمده: «فضل البنفسج على الادهان کفضل الاسلام على الأدیان» یعنی «برتری روغن بنفشه بر دیگر روغن‌ها مانند برتری اسلام بر دیگر ادیان است.»