همه‌چیز درمورد بیمه

یف بیمه

واژه بیمه، در لغت به اطمینان، ضمانت، حفظ و نگهداری در برابر حوادث و خطرات معنا شده و در اصطلاح، ضمانت مخصوصی است از جان یا مال که در تمدن جدید رواج یافته است. به این ترتیب که برای شخص یا مال، ماهانه مبلغی به شرکت بیمه می دهند و درصورت رسیدن خطر به جان یا مال، شرکت مبلغ معینی می دهد. همچنین در علم اقتصاد، بیمه را چنین تعریف کرده اند: قراردادی است که براساس آن، بیمه گزار در مقابل پرداخت مبالغ معیّنی به بیمه گر، دارایی خود را در مقابل حوادث پیش بینی نشده بیمه می کند و بیمه گر هم تعهد می نماید در صورت بروز حادثه، بخشی یا تمامی مبلغ مورد ادعای بیمه گزار را براساس قرارداد اولیه بین طرفین، به وی پرداخت کند.

بیمه در تاریخ

شکل های گوناگونی از بیمه در دوره های مختلف تاریخ یافت می شود؛ چنانکه نشانه هایی از وجود بیمه نزد دریانوردان فِنیقی دیده شده است. البته بیمه محصولات تجاری، با رشد سرمایه داری تجاری توسعه یافت، به نحوی که در نیمه دوم قرن هیجدهم، در انگلستان قانون کامْبِلینگ آن را مجاز دانست و انقلاب صنعتی و رشد سرمایه داری، بیمه را به عنوان جزئی ضروری از نظام اقتصادی تلقی کرد و موجبات گسترش آن را فراهم آورد. مبنای تأسیس حقوقی و اجتماعی بیمه، در اصل بر اساس تعاون اجتماعی و اشتراک هر فرد در سود و زیان های دیگر افراد جامعه بوده است.

بیمه در قرن بیستم

بیمه با گستردگی کنونی، در قرن بیستم به وجود آمد و شاید رمز همگانی شدن آن در این قرن، وجود کارخانه ها، کارگاه ها و جمعیت فراوان کارگر بود که از یکسو سوانح و حوادث،سرمایه های صاحبان کارخانه ها را تهدید می کرد و از سوی دیگر، اشتغال به کارهای سخت و دشوارِ کارگران در این مراکز، آنان را در معرض خطرات گوناگون قرار می داد و می بایست برای آینده آنان و فرزندان و خانواده هایشان فکری می شد. از این رو، بیمه های عمر، حوادث، نقص عضو، بیماری، از کار افتادگی، پیری، بیکاری، بازنشستگی و... رواج یافت و بنیان گذارانِ اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز در سال 1948 میلادی، بدان تصریح کردند و دولت ها را به پیاده کردن این حق انسانی واداشتند.

بیمه در تاریخ عرب و اسلام

در تاریخ عرب و اسلام، پیمان هایی شبیه قراردادهای بیمه امروزی مشاهده می شود که تأمین خسارت بازرگانان، از اهداف آن به حساب می آمد. از شمار این پیمان ها، پیمان «حلف الفضول» است که میان جوانان و جوان مردان قریش بسته شد و در آن، تعهد گردیده بود که اگر حقوق افراد فقیر و مستضعف مکه تضییع شود، آن را از زیادی اموال ثروتمندان بستانند و نیازمندان را در حمایت اقتصادی و نظامی خود در مقابل ستمگران قرار دهند. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیز در این پیمان شرکت داشتند.

بیمه در حقوق اسلام

در قوانین اسلامی، اگرچه بیمه اجتماعی یک تأمین حقوقی است، ولی فلسفه آن با فلسفه بیمه های اجتماعی در دیگر مکتب های سیاسی و اقتصادی جهان تفاوت اساسی دارد. در حقوق اسلام، بیمه های اجتماعی اولاً براساس جهان بینی خاص و قبول وحدت و یکپارچگی نوع بشر، یعنی جامعه جهانی انسانی و احترام به آن بنا شده، و ثانیا بر پایه واحد مستقل و پیوسته بودن جامعه اسلامی است که در آن، افراد وابسته به این مذهب وظیفه دارند به نیازهای یکدیگر، مثل نیاز شخصی خود رسیدگی کنند و احتیاجات آنان را برآورند؛ چرا که جامعه اسلامی، جامعه ای بر اساس تعاون و هم بستگی است.